Kazanija Švětokrižske
- Details
- Kategorija: KULTURA - RELIGIJA - HISTORIJA
- Datum: Vtorek, 12 November 2013 19:52
- Čitanja: 5759
Kazanija Švětokrižske sut jedinimi s nastarših izhraninih dokumentov v jazyku polskim. Pohodut iz končiny 14go ljubo načatku 15go stolěťja, a sut velmi težko razumile daže črez Polakov.
Ali, iz vtorej strany, one imajut interestne svojstva, ktore sut takože v novoslovienskym:
- Prosty prošly vrěmen, v modernym polskim jazyku zastupeny l-participium. „Krol Ezechyjasz i wszyciek lud jego [...] idziechą, pośpieszychą się do kościoła” - „Kral Ezehiaš, a vsi ljudi jego idehu, spěšihu se k crkvi”. „Idehu” = „sut išeli”, „spěšihu se” = „sut spěšili se”.
- Dlgi složeny prošly vrěmen, vot [glagol „byti” v konjugaciji sučnego vrěmena] + l-participium. V modernym polskim jazyku koristime s konjugovanego l-participium. „Przez mię przysiągł jeśm, iż wam chociał jeśm podać ziemię wrogow waszych” - „Črez mne prisegal jesm, iže vam hotel jesm podati zemju neprjatelov vaših”. V modernym polskim jazyku „przysiągł jeśm” -> „przysięgł-em”, „chociał jeśm” -> „chciał-em”.
- Slova, takě jak „wielmi” („velmi”) vměsto modernego „bardzo”, „glądać” („gledati”) vměsto „patrzeć” (ali imame „oglądać” - vot „staranně gledati”, ljubo „oglądać się na ...” - „imati pozor na”).
Dostupne do čitanja na www.staropolska.pl .
(NS)
